Cambodian Buddhists march to mark Buddha's day

PHNOM PENH, May 17 (Xinhua) -- Thousands of Buddhists and Buddhist monks on Tuesday morning marched around Preah Reach Trap Mountain, where the relics of Buddha are housed, in order to mark Visak Bochea's day, or Buddha's day.

In Cambodia, the Buddha's relics are housed at the cliff of Preah Reach Trap Mountain, located in Kampong Speu province's Oddong district, some 40 kilometers north of Phnom Penh.

The event was also attended by the President of the National Assembly Heng Samrin and Deputy Prime Minister Kong Sam Ol, minister of the royal palace.

Visak Bochea day is the anniversary of the Buddha's birth, enlightenment and death; it's a religious holiday in Cambodia.

During the event, participants had brought praying stuff such as candles, incense sticks, flowers to pray to the Lord Buddha and offered foods and cash donations to about 800 Buddhist monks in order to dedicate to their ancestors.

In a related event later in the day, 2,600 Buddhist monks marched in Phnom Penh to mark the day. The procession had been participated by Deputy Prime Ministers Yim Chhay Ly and Man Sam An as well as thousands of Buddhists.

Buddhism is the state religion in Cambodia. About 90 percent of the country's 14.3 million people are Buddhists.

According to the figure of the Ministry of Cults and Religion, the country has approximately 4,400 Buddhist pagodas with more than 50,000 monks. 

Editor: Bi Mingx PHNOM PENH, May 17 (Xinhua)

VISAKHA PUJA DAY: THE INTERNATIOAL DAY OF VESAK AT UNITED NATIONS

THE INTERNATIONAL DAY OF VISAKHA AT UNITED NATIONS

 In the year of 1999, as the United Nations is the world organization that people around the world have recognized its activities, consented to announce the Visakha Day as the international important day of the world on December 15, 1999 that has been encouraged by Buddhist organizations from Sri Lanka, Bangladesh, China, Lao, South Korea, Vietnam, Bhutan, Indonesia, Nepal, Cambodia, India, Pakistan; and Thailand agreed to present to the United Nations in Bangkok in order to do official announcement on 25th April 2000. It has brought about delight to Thai Buddhist people as well as Thai government. The activities of the promotion of Buddhism are held by Thai Sangha and people in the Visakha Festival all over Thailand.

Visakha Puja Day is one of the greatest Buddhist holidays which falls on the 15th day of the new moon in the 6th lunar month that is the month of May, in the year with extra eighth lunar month; the Visakha Puja Day will fall on 15th day of the new moon in the 7th lunar moth.

Visakha Puja Day is regarded as an important Buddhist holiday, because it is connected with three important events in the life of the Buddha i.e. birth, enlightenment and death ; these three days fall on the same day miraculously. It is the most sacred day in the Buddhist calendar, when the day has come; both monks and lay people specially perform ceremonies recollecting the wisdom, purity and the great compassion of the Buddha.

BIRTH OF THE BUDDHA

The Buddha was the king by birth, Gotama by lineage and Sakya by race, born in 80 years before the Buddhist Era in the middle country at Lumbini park (Lumpini, nowadays, is Lumminde in Nepal) between Kapilavasthu of Sakya and Devadaha of the Koliya region, which is on the full Moon in the month of May in 625 B.C.. Buddha’s father was Suddhodana, his mother was Mahâmâyâ who wanted to go to Devadaha, her native place, when she was far- gone in pregnancy, in the morning of Visâkha Punnami Day, came over the beautiful Lummbi Grove on the way to Devadaha, had a break of her traveling under the shade of a flowering Sal tree; but that was not to be, then she gave birth to her child. When the news was heard, the King of Sakya and the King of Koliya were very pleased. Mahâmâyâ and her son were brought to Kapilavasthu.

HIS ENLIGHTENMENT

The prince Siddhattha had been taken care and instructed well since he was a child until he was a young, married with Yasodharâ, the princess of Devadaha, had a son called “Rahula”. With the advance of age and maturity, the prince began to glimpse the woes of the world. He renounced his wife and a child as well as a crown that held the promise of power and glory, became a monk on the bank of the Anomâ River, and then he sought guidance from the famous sages who would teach him all they knew, being led he practiced concentration reached the highest meditative attainments possible thereby, but it was not satisfied with anything for attaining Supreme Enlightenment, left them in search of the still unknown. In his wanderings he finally reached Uruvelâ of Magadha (in Bodhgaya, Bihar state, India), practiced alone until attained the Enlightenment on the Full-Moon Day of the 6th lunar month in 45 years before the Buddhist Era.
What is enlightened are the four Noble truths:-
1. Dukkha is unsatisfactionariness, physical and mental suffering.
2. Samudaya is cause of suffering.
3. Nirodha is cessation of suffering.
4. Magga is the path leading to cessation of suffering.
These four are the truth which is called “Ariyasacca” that is discovered by the Buddha, and more sublime than common reality.

HIS PARINIBBANA (DEATH)

The Buddha, after his Enlightenment, had done daily routine, taught the persons who could be instructed until they have attained the Eye of Truth, sent his disciples to villages, districts and capital cities to introduce his teachings until Buddhism has been established and wide-spread. He attained Nibbana on Tuesday 15th day of the new moon in the 6th lunar month in the year of the small snake at Sal Grove in Kusinagar of Malla, Uttra Pradesh, India when he was 80 year old.
On the occasion of the Visakha Day, a grand religious ceremony has been continuously held in Jambudipa or India where it is the land of Buddhism; since Buddhism has spreaded into Thailand, Burma, Cambodia, Lao and Sri Lanka, the religious ceremony of Visakha Day has been performed still now.

One of the genuine delights of Vesakha in Sri Lanka is the lanterns (Vesaka kudu) people make to celebrate the festival. For a week before children and young men spend their spare time making these lanterns out of bamboo and semi-transparent paper. Then they hang them on trees or in front of their houses and put a light inside them. The traditional ones sway gracefully in the breeze, the more innovative ones are slowly with electric motors as they illuminate the night with their subtle pastel colours. Crowds spend Vesakha eve walking around admiring other peoples’ lanterns.  

ACTIVITIES ON VISAKHA PUJA DAY

1. Offer alms to monks and pour the water for dedicating the merit to all beings and departed ones.
2. Practice meditation and listen to the Dhamma preaching.
3. Observe five precepts or eight precepts and abstain from the causes of bad bodily and verbal deeds.
4. Perform the candle procession around the respected place of worship, and participate in the activities of the Visakha Puja Day.
5. Arrange an exhibition of Visahka Day.
6. Hoist the flags at the houses, monasteries and government offices.
However, accomplishment of charity, morality and practicing meditation are more important than others.


Source: Dhamma Musings and Facebook Note

យុទ្ធសាស្ត្រ​ទាំងស្រុង​មួយ​ថ្មី​នៃ​ប្រទេស​ចិន សម្រាប់​សតវត្សរ៍​ទី​២១

ពិភលោក​មើល​ពិ​ប្រទេស​ចិន​មក​វិញ

©

ដោយ តាន់ ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស្វ័រ

ថ្ងៃ​នេះ​ហ្សង់-ហ្វ្រង់ស័រ​ តាន់ សូម​បន្ត​ពិនិត្យ​មើល​ទៅ​លើ​ស្ថានភាព​ភូមិសាស្រ្ត​នយោបាយ​របស់​ប្រទេស​ចិន​ត​ទៅ​ទៀត។
ពី​ដើម​ទសវត្សរ៍​ទី​៩០ រហូត​ដល់​ឆ្នាំ​២០០០ ជា​លើក​ទី​មួយ​បង្អស់ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិនបានរៀបចំ​យុទ្ធសាស្រ្ត​ទាំងស្រុង​មួយ​ថ្មី ដោយ​សម្រេច​បាញ់​តម្រង់​មុខ​ព្រួញ​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​ខ្លួន ទៅ​លើ​ពិភពលោក​ទាំង​មូល​តែ​ម្តង មិន​ត្រឹម​តែ​ទៅ​លើ​ទ្វីប​អាស៊ី​តែ​មួយ​ដូច​ពេល​មុនៗ​ទៀត​ទេ។ តើ​មាន​មូលហេតុ​សំខាន់ៗ​អ្វី​ខ្លះ ដែល​បាន​តម្រូវ​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន​សើរើ​មើល​ឡើង​វិញ​ទិសដៅ​យុទ្ធសាស្រ្ត ​របស់​ខ្លួន?

នៅ​ដើម​ទសវត្សរ៍​ទី​៩០ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​ផ្តើម​មាន​គំនិត​ចង់​សើរើ​មើល​ឡើង​វិញ ទិសដៅ យុទ្ធសាស្រ្ត របស់​ខ្លួន ពីព្រោះ​សហភាពសូវៀត​បាន​រលំ​រលាយ​បាត់​ទៅ នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២៦​ធ្នូ​ឆ្នាំ​១៩៩១។ ពីព្រោះ​ម្យ៉ាង​ទៀត ចិន​ដែល​បាន​សម្រួល​ទំនាក់ទំនង​ទូត​ជាមួយ​សហរដ្ឋអាមេរិក នៅ​ខែ​មករា​ឆ្នាំ​១៩៧៩ ដើម្បី​ទប់ទល់​នឹង​សូវៀត ផ្តើម​យល់​ពី​បរិបទ​ថ្មី​នៃ​សករាជ​ក្រោយ​សង្គ្រាម​ត្រជាក់។ ចិន​ផ្តើម​យល់​ថា មិន​យូរ​មិន​ឆាប់​ខ្លួន​នឹង​ក្លាយ​ជា​សត្រូវ​ទី​មួយ​របស់​អាមេរិក​វិញ​ម្តង។
ប៉ុន្តែ ក្តី​បារម្ភ​បែប​នេះ​របស់​ប្រទេស​ចិន បាត់បង់​ទៅ​វិញ ពីព្រោះ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩២ អាមេរិក​របស់ Georges Bush​ឪពុក មិន​បាន​ចាត់​ទុក​ចិន​ថា​ជា​សត្រូវ​ទេ ហើយ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៧ អាមេរិក​ថែម​ទាំង​សម្រេច​កាត់​បន្ថយ​ចោល​៣០%​នៃ​ថវិកា​យោធា​របស់​ខ្លួន​ទៀត​ ផង។ នៅ​ក្នុង​បរិបទ​បែប​នេះ ទំនាក់ទំនង​រវាង​ចិន​និង​អាមេរិក​ធូរស្រាល​និង​ស្ងប់ស្ងាត់​ល្អ ត​រហូត​ដល់​ចប់​អាណត្តិ​លោក​ប្រធានាធិបតី​អាមេរិក​Bill Clinton។

ក្តី​ព្រួយ​បារម្ភ​របស់​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​កើន​ឡើង​វិញ​ខ្លាំង​ចាប់​ពី​ ឆ្នាំ​២០០០​ទៅ។ នេះ​ក៏​ពី​ព្រោះ Georges Bush​កូន​ឡើង​គ្រប់គ្រង​សហរដ្ឋអាមេរិក ហើយ​ចាត់​ទុក​ចិន​ថា ជា​គូប្រជែង​យុទ្ធសាស្ត្រ និង ពីព្រោះ​មាន​ព្រឹត្តិការណ៍​មហាភេរវកម្ម​ថ្ងៃ​ទី​១១​កញ្ញា​ឆ្នាំ​២០០១ ព្រម​ទាំង​ប្រតិកម្ម​យ៉ាង​លឿន​រហ័ស​ពេក​ក្រៃ​របស់​អាមេរិក តាម​រយៈ​ការ​ធ្វើ​សង្គ្រាម​នៅ អាហ្វហ្កានីស្តង់​(Afghanistan) និង​ក្រោយ​មក​ទៀត​នៅ​អៀរ៉ាក់​(Irak)។ ព្រឹត្តិការណ៍​ទាំង​អស់​នេះ ធ្វើ​ឲ្យ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​យល់​ច្បាស់​ថា ពី​ពេល​នេះ​ទៅ​អាមេរិក​មាន​ជំហរ​ឯកតោភាគី​និយម មិន​រារែក​នឹង​ធ្វើ​អ្វី​មួយ ដើម្បី​ការពារ​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​ខ្លួន​ឡើយ និង​ថា​ពី​ពេល​នេះ​ត​ទៅ អាមេរិក​ជា​សត្រូវ​ទី​មួយ​របស់​ចិន។

គឺ​ការ​ប្រែប្រួល​ស្ថានភាព​នយោបាយ​នៅ​អាមេរិក និង​ការ​ប្រែប្រួល​ខ្លាំង​នៃ​បរិបទ​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​នៅ​ក្នុង​ពិភពលោក​ នេះ​ហើយ ដែល​ជម្រុញ​ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​ឲ្យ​កំណត់​ទិសដៅ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី​របស់​ ខ្លួន។ អ៊ីចឹង​ហើយ បាន​ជា​នៅ​ឆ្នាំ​២០០០ ជា​លើក​ទី​មួយ​បង្អស់ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន សម្រេច​បាញ់​តម្រង់​មុខ​ព្រួញ​យុទ្ធសាស្ត្រ​របស់​ខ្លួន ទៅ​លើ​ពិភពលោក​ទាំង​មូល​តែ​ម្តង មិន​ត្រឹម​តែ​ទៅ​លើ​ទ្វីប​អាស៊ី​តែ​មួយ​ដូច​ពេល​មុនៗ​ទៀត​ទេ។

ជាក់ស្តែង ថ្នាក់​ដឹកនាំ​ចិន​បែង​ចែក​ជា​អាទិ៍​ពិភពលោក​ជា​បី​តំបន់​ត្រួត​ពី​លើ​គ្នា។ តំបន់​ទី​មួយ​ដែល​តូច​ជាង​គេ​និង​នៅ​ចំ​កណ្តាល​គេ​តែ​ម្តង គឺ​ជា​ប្រទេស​ចិន​សព្វ​ថ្ងៃ។ នៅ​ក្នុង​ដំបន់​ទី​មួយ​នេះ​ដែល​មាន​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​(Pékin)​ជា​ស្នូល អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​ទប់​ស្កាត់​កុំ​ឲ្យ​អស្ថិរភាព​នយោបាយ សង្គម​ឬ​សាសនា​ផ្ទុះ​កើត​ឡើង​បាន។ នៅ​ជុំវិញ​ព្រំដែន​នៃ​តំបន់​ទី​មួយ​នេះ ឃើញ​មាន​សុទ្ធ​តែ​ដែនដី​ប្រកប​ទៅ​ដោយ​បញ្ហា ដូច​ជា​តៃវ៉ាន់(Taïwan) ទីបេ(Tibet)និង​ស៊ីង ជាំង​(Xinjiang) ជា​ដើម។ នៅ​ក្នុង​ដែន​ដី​ទាំង​អស់​នេះ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​ចង់​ខ្ទប់​កុំ​ឲ្យ​ចលនា​ទាមទារ​ឯករាជ​និយម​កើត​ឡើង និង​ចង់​អូស​ទាញ​តៃវ៉ាន់​យក​មក​ដាក់​នៅ​ក្រោម​ការ​ត្រួតត្រា​របស់​ខ្លួ​នឲ្យ ​ទាល់​តែ​បាន។

តំបន់​ទី​ពីរ​វិញ មាន​ទំហំ​ធំ​បង្គួរ និង​ព័ទ្ធ​ជុំ​វិញតំដំបន់​ទី​មួយ។ តំបន់​ទី​ពីរ​នេះ គឺ​ជា​ប្រទេស​ជិត​ខាង​របស់​ចិន ប្រទេស​ឆ្ងាយ​ឬ​ជិត​នៅ​ក្នុង​ទ្វីប​អាស៊ី​ឬ​កៀក​ជាប់​នឹង​ទ្វីប​អាស៊ី រួម​មាន​ជា​អាទិ៍ ប្រទេស​ជប៉ុន ឧបទ្វីប​កូរ៉េ​(Corée) បណ្តា​ប្រទេស​សមាជិក​ប្រជាជាតិ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍ ឧបទ្វីប​ឥណ្ឌា បណ្តា​ប្រទេស​អាស៊ី​កណ្តាល និង​រុស្ស៊ី​(Russie)។ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​ចង់​ឲ្យ​សន្តិភាព​គ្រប​ដណ្តប់​ទៅ​លើ​តំបន់​ទី​ពីរ​នេះ ពីព្រោះ​បើ​មាន​សង្គ្រាម ភាព​តាន​តឹង និង​អធិករណ៍​កើត​ឡើង សហរដ្ឋអាមេរិក​នឹង​ច្បាស់​ជា​ច្បិច​ឱកាស​ចូល​មក​បង្ក​រឿងរ៉ាវ នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទី​ពីរ​នេះ​ជា​មិន​ខាន។

រី​ឯ​តំបន់​ទី​បី​វិញ មាន​ទំហំ​ធំ​ជាង​គេ និង​ព័ទ្ធ​ជុំវិញតំដំបន់​ទី​ពីរ។ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​ហៅ​តំបន់​ទី​បី​នេះ​ថា​ជា«ដែន​ដី​ថ្មី» ដែល​ឋិត​នៅ​ក្រៅ​ព្រំដែន​អនុត្តរភាព​នៃ​ប្រទេស​ចិន និង​ដែល​មក​ទល់​ពេល​នេះ ប្រទេស​ចិន​មិន​សូវ​បាន​នឹកនា​ដល់។ នៅ​ក្នុង​តំបន់​ទី​បី​នេះ គេ​ឃើញ​មាន​ប្រទេស​ដូច​ជា​សហរដ្ឋអាមេរិក​ដែល​ពី​អំណើះ​ត​ទៅ ចិន​ចាត់​ទុក​ជា​សត្រូវ​សក្តានុពល​ទី​មួយ​របស់​ខ្លួន។ តំបន់​ទី​បី​នេះ ក៏​ជា​ទីតាំង​នៃ​ទ្វីប​ផ្សេង និង​ភូមិភាគ​ផ្សេង ដូច​ជា​អឺរ៉ុប អាហ្វ្រិក​ភូមិភាគ​ដើម​បូព៌ា និង​អាមេរិក​ខាង​ត្បូង​ជា​ដើម។ គឺ​សុទ្ធសឹង​ជា​ប្រទេស ដែល​ចិន​ត្រូវ​រកស៊ី​ជា​មួយ​តាម​រយៈ​ការ​ផ្តោះប្តូរ​ពាណិជ្ជកម្ម និង​តាម​រយៈ​ការ​ស្វែង​រក​ធនធាន​ថាមពល ប្រេងកាត ឬ​ឧស្ម័ន​ធម្មជាតិ ដើម្បី​យក​មក​បំប៉ន​ការ​ស្រេក​ឃ្លាន​នៃ​ម៉ាស៊ីន​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រទេស​ ខ្លួន។

នៅ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​យុទ្ធសាស្ត្រ​ថ្មី​នេះ ថ្នាក់​ដឹក​នាំ​ចិន​ឲ្យ​តម្លៃ​ទៅ​លើ​ទ្វីប​អាស៊ី​ខ្លាំង​ជាង​គេ និយាយ​ឲ្យ​ចំ ដែនដី​ដែល​លាត​សន្ធឹង​ពី​មាត់​សមុទ្រ​ក្រហម​រហូត​ដល់​មាត់​សមុទ្រ​ចិន។ មូលហេតុ​ គឺ​មក​អំពី​ដែន​ដី​ដ៏​ធំ​ល្វឹងល្វើយ​នេះ មាន​ធនធាន​ថាមពល​ច្រើន​ជាង​គេ​បង្អស់ នៅ​លើ​ពិភពលោក ពោល​គឺ​ប្រមាណ​៧០%​នៃ​អណ្តូង​ប្រេងកាត និង​៥៣%​នៃ​អណ្តូង​ឧស្ម័ន​ទាំង​ស្រុង ដែល​គេ​បាន​រក​ឃើញ​មក​ទល់​សព្វ​ថ្ងៃ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត​អាស៊ី ក៏​ជា​ទ្វីប​ដែល​សម្បូណ៌មនុស្ស​ច្រើន​ជាង​គេ​ដែរ។ ហើយ​នៅ​ចុង​ក្រោយ​បង្អស់ អាស៊ី​ជា​ទ្វីប​ដែល​មាន​សក្តានុពល​សេដ្ឋកិច្ច​ខ្លាំង​ក្លា លើស​ទ្វីប​ណាៗ​ទាំង​អស់៕

Source: RFI

Cambodian New Year!!!

From Wikipedia, the free encyclopedia

Cambodian New Year (Khmer: បុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី) or Chol Chnam Thmey in the Khmer language, literally "Enter the New Year", is the name of the Cambodian holiday that celebrates the new year. The holiday lasts for three days beginning on New Year's Day, most commonly April 13th but sometimes on the 14th in keeping with the lunar calendar. Khmer living in other countries may change the dates so as to celebrate on the weekend. This time of the year is at the end of the harvesting season. The farmers enjoy the fruits of their harvest and relax before the rainy season begins.
The numbering is based on the Buddhist calendar. For 2010 it is 2554 BE (Buddhist Era),

Contents [hide] 1 The Three Days of The New Year 1.1 Maha Songkran (មហាសង្រ្កាន្ត) 1.2 Wanabat (វ័នបត) 1.3 Tngay Leang Saka (ថ្ងៃឡើងស័ក) 2 New Year Traditions 3 Khmer games 4 See also 5 References

[edit] The Three Days of The New Year

[edit] Maha Songkran (មហាសង្រ្កាន្ត)

Maha Songkran, derived from Sanskrit Maha Sankranti, is the name of the first day of the new year celebration. It is the ending of the year and the beginning of a new one. People dress up and light candles and burn incense sticks at shrines. The members of each family pay homage to offer thanks for the Buddha's teachings by bowing, kneeling and prostrating themselves three times before his image. For good luck people wash their face with holy water in the morning, their chests at noon, and their feet in the evening before they go to bed.

[edit] Wanabat (វ័នបត)

Wanabat is the name of the second day of the new year celebration. People contribute charity to the less fortunate, help the poor, servants, homeless people, and low-income families. Families attend a dedication ceremony to their ancestors at the monastery.

[edit] Tngay Leang Saka (ថ្ងៃឡើងស័ក)

Tngay Leang Saka is the name of the third day of the new year celebration. Buddhist cleanse the Buddha statues and elders with perfumed water. Bathing the Buddha images is the symbol that water will be needed for all kinds of plants and lives. It is also thought to be a kind deed that will bring longevity, good luck, happiness and prosperity in life. By bathing their grandparents and parents, children can obtain from them best wishes and good advice for the future.

[edit] New Year Traditions

In temples, people erect a sand hillock on temple grounds. They mound up a big pointed hill of sand or dome in the center which represents sakyamuni satya, the stupa at Tavatimsa, where the Buddha's hair and diadem are buried. The big stupa is surrounded by four small ones, which represent the stupas of the Buddha's favorite disciples which are Sariputta, Moggallana, Ananda, and Maha Kassapa. There is another tradition, that is pouring water or plaster on someone.
Khmer New Year is a time to prepare special dishes. One of these is kralan, a cake made from steamed rice mixed with beans or peas, grated coconut and coconut milk. The mixture is stuffed inside a bamboo stick and slowly roasted.^[1]

[edit] Khmer games

Cambodia is home to a variety of games played to transform the dullest days into a memorable occasion. These games are very resemble with the games, which are played in Manipur, a Northeastern state of India. ^[2] Through-out the Khmer New Year, street corners often are crowded with friends and families enjoying a break from routine, filling their free time dancing and play. Typically Khmer games help maintain one's mental and physical dexterity. The body's blood pressure, muscle system and brain all are challenged and strengthened in the name of fun.

• "Tres"

A game played by throwing and catching a ball with one hand while trying to catch an increasing number of sticks with the other hand. Usually, pens or chopsticks are used as the sticks to be caught.

• "Chol Chhoung"

A game played especially on the first nightfall of the Khmer New Year by two groups of boys and girls. Ten or 20 people comprise each group, standing in two rows opposite each other. One group throws the "chhoung" to the other group. When it is caught, it will be rapidly thrown back to the first group. If someone is hit by the "chhoung," the whole group must dance to get the "chhoung" back while the other group sings.

• "Chab Kon Kleng"

A game played by imitating a hen as she protects her chicks from a crow. Adults typically play this game on the night of the first New Year's Day. Participants usually appoint a person with a strong build to play the hen leading many chicks. Another person is picked to be the crow. While both sides sing a song of bargaining, the crow tries to catch as many chicks as possible as they hide behind the hen.

• "Bos Angkunh"

A game played by two groups of boys and girls. Each group throws their own "angkunh" to hit the master "angkunhs," which belong to the other group and are placed on the ground. The winners must knock the knee of the losers with the "angkunh." "Angkunh" is the name of an inedible fruit seed, which looks like the knee bone.

• "Leak Kanseng"

A game played by a group of children sitting in circle. Someone holding a "kanseng" (Cambodian towel) twisted into a round shape walks around the circle while singing a song. The person walking secretly tries to place the "kanseng" behind one of the children. If that chosen child realizes what is happening, he or she must pick up the "kanseng" and beat the person sitting next to him or her.

• "Bay Khom"

A game played by two children in rural or urban areas during their free time. Ten holes are dug in the shape of an oval into a board in the ground. The game is played with 42 small beads, stones or fruit seeds. Before starting the game, five beads are put into each of the two holes located at the tip of the board. Four beads are placed in each of the remaining eight holes. The first player takes all the beads from any hole and drops them one by one in the other holes. He or she must repeat this process until they have dropped the last bead into a hole lying beside an empty one. Then they must take all the beads in the hole that follows the empty one. At this point, the second player begins to play. The game ends when all the holes are empty. The player with the greatest number of beads wins the game

• "Klah Klok"

A game played by Cambodians of all ages. It is a gambling game that is fun for all ages. There is a mat & dice. You put money on the object that you believe the person rolling the dice (which is usually shaken in a type of bowl) and you wait. If the objects face up on the dice are the same as the objects you put money on. You double it. If there are two of yours you triple, and so on.

Sources: http://en.wikipedia.org/wiki/Cambodian_New_Year

ពិធី បុណ្យ ចូល ឆ្នាំ ខែ្មរ Khmer New Year!!!

មនុស្ស​គ្រប់​ជាតិ​សាសន៍ តែង​ប្រារព្ធ​ពិធី​ចូលឆ្នាំ​ថី្ម​ដែល​ជា​ប្រពៃណី​របស់​ប្រជាជាតិ​រៀងៗ​ ខ្លួន។ គ្រាន់​តែ​គេ​និយម​កំណត់​ពេល​វេលា​នៃ ការរៀបចំ​បុណ្យ​នេះបែ្លកៗ​​គ្នា​ស្រប​ទៅ​តាម ជំនឿ​ទំនៀម​ទម្លាប់ និង​ប្រពៃណី​របស់​គេ​ប៉ុណ្ណោះ។ ជនជាតិ​ខែ្មរ​យើង ក៏​មាន​ប្រវតិ្ត​ធ្វើ​បុណ្យចូលឆ្នាំ​តាំង​ពី​បុរាណកាល​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​ រហូត​មក យើង​បាន​ប្រទះ ​ឃើញ​ឯកសារ​ជាច្រើន ដែល​និយាយ​ពី​ពិធី​បុណ្យចូលឆ្នាំ​និង​ឧស្សាហ៍ បាន​ស្តាប់​ការនិទានរឿង​របស់​ចាស់ទុំ​ជា​ច្រើន។

មាតិកា [លាក់] ១ ប្រវត្តិ ២ ឈ្មោះទេពធីតាមហាសង្រ្កាន្ត និង គឿ្រងអាភរណៈ ៣ ទំនៀមចូលឆ្នាំ ៤ វាលុកចេតិយ ៥ រួមអានិសង្ស ៦ អានិសង្សវាលុកចេតិយ ៧ ផ្សឹកវាលុកចេតិយ

[កែប្រែ] ប្រវត្តិ

មាន​តំណាល​ថា នៅ​ដើម​នៃ​ភទ្ទកប្បមាន សេដ្ឋី​ម្នាក់​មាន​បុត្រ​មួយ ឈ្មោះ​ធម្មបាល​កុមារ ជា​អ្នក​មាន​​ចំណេះវិជ្ជា​ដ៏​វិសេស​រៀន ចេះចប់​ត្រៃវេទ​តាំងពី​អាយុ​បាន ៧ឆ្នាំ។ សេដ្ឋី​បិតា​បាន​សាង ប្រាសាទ​ឲ្យ​នៅ​ទៀប​ដើម​ជ្រៃ​មួយ​ធំ នៅ​ឆេ្នរ​ទនេ្ល ដែល​ជា​ទី​នៅ​នៃ​បក្សី​ទាំង​ឡាយ​ធម្មបាល​កុមារ​នោះ បាន​ចេះ​ទាំង​ភាសាបក្សី ទាំង​ពួង​ផង ហើយ​បាន​ជា​អាចារ្យ​សមែ្តង​មង្គល ផេ្សងៗ​ដល់​មនុស្ស​ទាំង​ពួង​ផង​។ គ្រា​នោះ​មនុស្ស​លោក​រមែង​រាប់​អាន​ព្រះមហាព្រហ្ម និង​កុបិលមហាព្រហ្ម ១អង្គ​ទៀត​ដែល​ជា​អ្នកសមែ្តង​មង្គល​ដល់​មនុស្ស​ទាំង​ពួង។ ពេល​នោះ​កុបិលមហាព្រហ្ម បាន​ជ្រាប​ព័ត៌‌មាន​ក៏​ចុះ​មក​សួរ​បញ្ហា និង​ធម្មបាលកុមារ ៣ "ខ" ដោយ​សន្យា​ទុក​ថា បើ​ដោះ​ប្រស្នា​បាន​នឹង​កាត់ក្បាល​បូជា ធម្មបាលកុមារ​តែ​បើដោះ​មិន​រួច​នឹង​កាត់​ក្បាល​ធម្មបាល​កុមារ​វិញ។ ធម្មបាល​កុមារ​សុំ​ឲ្យ​ពន្យារ​ពេល​ចំនួន ៧​ថៃ្ង​សិន​ដើម្បី​គិត​ប្រស្នា​។ លុះ​កន្លង​ទៅ ៦​ថៃ្ង​ហើយ​ក៏​នៅ​តែ​គិត​មិន​ឃើញ​ដឹង​ខ្លួន​ថា​ព្រឹក​នេះ​នឹង ត្រូវ​ស្លាប់​ដោយ​អាជ្ញា​កុបិល​មហាព្រហ្ម​ជា​ប្រាកដ​ហើយ។ ដូចេ្នះ ​គួរ​តែ​រត់ ទៅ​លាក់​ខ្លួន ពួន​អាត្មា​ឲ្យ​ស្លាប់​ដោយ​ខ្លួន​ឯង​ប្រសើរ​ជាង ទើប​ចុះ​ពី​ប្រាសាទ​ទៅ​ដេក​ពួន​នៅ ក្រោម​ដើម ត្នោត​មួយ​គូ ដើម​ត្នោត​នោះ សត្វឥន្រី្ទ​ញី​ឈ្មោល​ធ្វើ​សំបុក អាស្រ័យ​នៅ វេលា​យប់​ឥន្រី្ទ​ញី​សួរ​ឥន្រ្ទី​ឈ្មោល​ថា ព្រឹកនេះ​យើង​បាន​អាហារ​ពី​ណា​ស៊ី? ឥន្រី្ទ​ឈ្មោល​ឆ្លើយ​ថា យើង​នឹង​ស៊ី​សាច់​ធម្មបាល​កុមារ ដែល​ត្រូវ​កុបិលមហាព្រហ្ម​សម្លាប់ ព្រោះ​ដោះ​ប្រស្នា​មិន​រួច។ ឥន្រី្ទ​ញី​សួរ​ថា ប្រស្នា​នោះ​ដូច​មេ្តច​ ? ឥន្រី្ទ​ឈ្មោល​ឆ្លើយ​ថា : វេលា​ព្រឹក​សិរី​សួសី្ត​ស្ថិត​នៅ​ទីណា ? ត្រូវ​ឆ្លើយ​ថា នៅ​មុខ ហេតុ​នេះ​ទើប​មនុស្ស​​ទាំងឡាយ​ត្រូវ​យក​ទឹក​លប់​មុខ ខ​១ ទៀត​ថា ថៃ្ង​ត្រង់​សិរី​ស្ថិត​នៅ​ត្រង់ណា ? ត្រូវ​ឆ្លើយ​ថា នៅ​ទ្រូង​ហេតុ​នោះ​ទើប​មនុស្ស​ត្រូវ​យក​ទឹក​លាង​ទ្រូង ខ​១ ទៀត​ថា វេលា​ល្ងាច​សិរី​ស្ថិត​នៅ​ទី​ណា ? ត្រូវ​ឆ្លើយ​ថា នៅ​ជើង​ហេតុ​នេះ ទើប​មនុស្ស​ទាំង​ឡាយ​ត្រូវ​យក​ទឹក​លាង​ជើង​។ ធម្មបាល​កុមារ​បាន​លឺ​ដូចេ្នះ ក៏​ត្រឡប់​ទៅ​ប្រាសាទ​វិញ។ ព្រឹក​ឡើង​កុបិល​មហាព្រហ្ម​ក៏​មក​សួរ​ប្រស្នា​ ធម្មបាល​កុមារ ឆ្លើយ​ដោះស្រាយ តាម​ដែល​បាន​លឺ​មក កុបិលមហាព្រហ្ម ហៅ​ទេពធីតា​ទាំង ៧​នាក់​ដែលជា បាទ​បរិចាវិកា​ព្រះឥន្រ្ទ មក​ប្រាប់​ថា ឥឡូវ​បិតា​ត្រូវ​កាត់​ក្បាល​បូជា​ធម្មបាលកុមារ តែ​បើ​ដាក់​ក្បាល​នោះ​លើ​ផែនដី ក៏​នឹង​កើត​ជា​ភ្លើង​ឆេះ​ទាំង​លោក​ធាតុ បើ​បោះ​ទៅ​លើអាកាស​ភ្លៀង​ក៏​រាំង​បើ​ចោល ក្នុង​មហាសមុទ្រ​ ទឹក​ក៏​រីង​ស្ងួត​ហួត​អស់ ដូចេ្នះ​សូម​ឲ្យ​កូន​ទាំង ៧​នាក់ យកពាន​មក​ទទួល​ក្បាល ថា​ហើយ​ក៏​កាត់​ក្បាល​ហុច ទៅ​ឲ្យ នាង​ទុង្សា​ជា​កូន​ច្បង នាង​ទុង្សា​ទើប​យក​ពាន​ទៅ​ទទួល​ក្បាល​បិតា ហើយ​ហែ​ប្រទក្សិណ​​ភំ្នព្រះសុមេរុ ៦០​នាទី​ហើយ​ក៏​អញ្ជើញ​ទៅ​ប្រតិស្ឋានទុក ក្នុង​មណ្ឌលេះ​​នៅ​ក្នុង​គុហាគន្ធមាលី ភំ្នកៃលាស បូជា​គឿ្រង​ទិព្វ​ផេ្សងៗ ព្រះវិស្សកម្មទេវបុត្រ ក៏​និមិត្ត​រោង​ទព្វ​ដ៏ ហើយ​ដោយ​កែវ ៧​ប្រការ ឈ្មោះ​ថា "ភគ វតីសភា" ឲ្យ​ជា​ទីប្រជុំ​នៃ​ទេវតាលុះ​ដល់​គម្រប់ ១ឆ្នាំជា សង្រ្កាន្ត​នាង​ទេពធីតា​ទាំង ៧​ក៏​ផ្លាស់​វេនគ្នា មក​អញ្ជើញ ក្បាល​កុបិល​មហា​ព្រហ្ម ចេញ​មក​ហែ​ប្រទក្សិណ ភំ្នព្រះសុមេ​រុ​រាល់ៗ​ឆ្នាំ​ហើយ​ត្រឡប់​ទៅ​ស្ថាន​ទេវលោក​វិញ។

[កែប្រែ] ឈ្មោះទេពធីតាមហាសង្រ្កាន្ត និង គឿ្រងអាភរណៈ

ថ្ងៃ	ទេពធីតាមហាសង្រ្កាន	គឿ្រងអាភរណៈ
ថៃ្ងអាទិត្យ	ទុង្សា សៀតផ្កាទទឹម	គឿ្រងប្រចាប់បទុមរាគ ភក្សាហារផែ្លឧទុម្ពរ អាវុធស្តាំកងច័ក្រ ឆេ្វងសង័្ខពាហនៈគ្រុឌ
ថៃ្ងច័ន្ទ	គោរាគ សៀតផ្កាអង្គាបុស្ស	គឿ្រងប្រដាប់បុក្តា ភក្សាហារប្រេង អាវុធស្តាំព្រះខ័ន ឆេ្វងឈើច្រត់ ពាហនៈខ្លា
ថៃ្ងអង្គារ	គោរាក្សសា សៀតផ្កាឈូក	គឿ្រងប្រដាប់មោរា ភក្សាហារលោហិត អាវុធស្តាំត្រីសូល៍ឆេ្វងធ្នូ ពាហនៈអស្សតរ
ថៃ្ងពុធ	មណ្ឌា សៀតផ្កាចម្បា	គឿ្រងប្រដាប់ពិទូរ្យ ភក្សាហារទឹកដោះសិប្បី អាវុធស្តាំម្ជុល ឆេ្វងឈើច្រត់ ពាហនៈ លា
ថៃ្ងព្រហស្បតិ៏	កិរិណី សៀតផ្កាមណ្ឌា	គឿ្រងប្រដាប់មរកត ភក្សាហារសណែ្តក ល្ង អាវុធស្តាំកងេ្វរ ឆេ្វងកាំភ្លើង ពាហនៈដំរី
ថៃ្ងសុក្រ	កិមិរា សៀតផ្កា ចង្កុលនី	គឿ្រងប្រដាប់បុស្សរាគម័ ភក្សាហារចេកណាំវ៉ា អាវុធស្តាំព្រះខ័ន ឆេ្វងពិណពាហនៈក្របី
ថៃ្ងសៅរ៏	មហោទរា សៀតផ្កាត្រកៀត	គឿ្រងប្រដាប់នីលវត័ន៍ ភក្សាហារសាច់ទ្រាយ អាវុធស្តាំកងចក្រ ឆេ្វងត្រីសូល៍ ពាហនៈក្ងោក

[កែប្រែ] ទំនៀមចូលឆ្នាំ

ទំនៀម​​ពិធី​​ចូល​ឆ្នាំ​​ប្រព្រឹត្ត​​ទៅ​​ចំនួន ៣ថ្ងៃ។ ថ្ងៃ​ដំបូង​ជា​ថ្ងៃមហាសង្ក្រាន្ត ថ្ងៃទី២ ជាថ្ងៃ​វណបត ថ្ងៃទី៣ ជាថ្ងៃ​ឡើង​ស័ក។ អែ​ការ​កំនត់​ខែ ថ្ងៃ ម៉ោង នាទី​ដែល​ឆ្នាំ​ចាស់​ត្រូវ​ផុត​កំនត់ ហើយ​ទេព្តា​ឆ្នាំ​ថ្មី​ត្រូវ​ចុះ​មក​ទទួល​តំនែង​ពី​ទេព្តា​ឆ្នាំ​ចាស់​នោះ គេ​អាច​ដឹង​បាន​យ៉ាង​ទៀង​ទាត់ ដោយ​អាស្រ័យ​តាម​ក្បួន​ហោរាសាស្ត្រ​បែប​បុរាណ​គឺ​ក្បួន​មហាសង្ក្រាន្ត​នេះ​ អែង។
តើ​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​ថ្មី​របស់​ខ្មែរ​យើង​ត្រូវ​លើ​ខែ​ណា ? ថ្ងៃ​ណា ? ចាប់​ពី​ត្រឹម​សម័យ​ក្រុង​នគរធំ​ឡើង​ទៅ​ខ្មែរ​យើង​ប្រើ​ចន្ទគតិ (វិធី​ដើរ​នៃ​ព្រះចន្ទ) ទើប​កំនត់​យក​ខែ​មិគ​សិរ​ជា​ខែ​ចូល​ឆ្នាំ ហើយ​ជា​ខែទី​១ ខែកក្តិក ជា​ខែ​ទី១២ ។ លុះ​ក្រោយ​មក​ទើប​គេ​និយម​ប្រើ​សុរិយគតិ (វិធី​ដើរ​នៃ​ព្រះអាទិត្យ) ជា​សំខាន់​វិញ​ហើយ​កំនត់​ចូលឆ្នាំ​ក្នុង​ខែចែត្រ (ខែទី៥) ដែល​ជា​ឆ្នាំ​កំនត់​ព្រះអាទិត្យ​ចូល​កាន់​មេ​រាសី ហើយ​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំរ​មែង​ត្រូវ​លើថ្ងៃ​ទី១៣ នៃខែមេសា (ចែត្រ) រៀង​រាល់ឆ្នាំ ប៉ុន្តែ​យូរៗ​ទៅ​មាន​ភ្លាត់​ម្តងៗ ចូល​ឆ្នាំ​ក្នុង​ថ្ងៃទី១៤ ក៏មានខ្លះដែរ ។ មហាសង្ក្រាន្ត​ដែល​ប្រើ​របៀប​គន់គូរ​តាម​សុរិយគតិ​មាន​ឈ្មោះ​ថា «សាមញ្ញសង្ក្រាន្ត» (ព្រះអាទិត្យ​ដើរ​ត្រង់​ពី​លើ​ក្បាល​ជា​សង្ក្រាន្ត)។ មហាសង្ក្រាន្ត​ដែល​ប្រើ​របៀប​គន់​គូរ​តាម​ចន្ទគតិ​ហៅថា «អាយន្តសង្ក្រាន្ត» (ពេល​ដែល​ព្រះអាទិត្យ​ដើរ​បញ្ឈៀង​មិន​ត្រង់​ពី​លើ) ។ គេ​នៅ​ប្រើ​ចន្ទ​គតិ​អែប​គ្នា នឹ​ង​សុរិយគតិ​ដែរ ព្រោះ​ចន្ទគតិ​មាន​ទំនាក់ទំនង​នឹង​ពុទ្ធប្បញ្ញត្តិ​ច្រើន ។ ចំនែក​ឯ​ថ្ងៃ​ចូលឆ្នាំ​តាម​ចន្ទគតិ​មិន​បាន​ទៀង​ទាត់​ជា​ថ្ងៃ​ណា​មួយ​ទេ ជួន​កាល​ចូល​ឆ្នាំ​ក្នុង​វេលា​ខ្នើត ជួនកាល​ទៀត​ក្នុង​វេលា​រនោច​ទៅ​វិញ ។ ប៉ុន្តែ​នៅ​ក្នុង​រវាង​១​ខែគឺ​មិន​មុន​ថ្ងៃ ៤​កើត ខែ​ចែត្រ និង​មិន​ហួស​ថ្ងៃ ៤​កើត ខែ​ពិសាខ​ទេ ដូចនេះ​សង្ក្រាន្ត​ខ្លះ​ធ្លាក់​ទៅ​ក្នុង​ខែ​ពិសាខ​ក៏​មាន ។
ចំពោះ​ពិធី​ផ្សេងៗ​ខ្មែរ​យើង​មាន​រៀបចំ​តាម​ប្រពៃណី​ដូច​ត​ទៅ នៅ​ពេល​មុន​ចូល​ឆ្នាំ​គេ​នាំ​គ្នា​ប្រុង​ប្រៀប រក​ស្បៀង​អាហារ​សំអាត​ផ្ទះ​សំបែង រែក​ទឹក​ដាក់​ពាង រក​អុស​ទុក​កាត់​សំលៀក​បំពាក់​ថ្មីៗ​ជា​ដើម ។ ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​មក​ដល់​គេ​រៀប​គ្រឿង​សក្ការៈ​បូជា​សំរាប់​ទទួល​ទេវតា​ថ្មី​ មាន : បាយ​សី​មួយ​គូ ស្លា​ធម៌​១​គូ ធូប​៥ ទៀន​៥ ទឹកអប់​១​គូ ផ្កា​ភ្ញី លាជ ទឹក​មួយ​ផ្តិល និង​ភេសជ្ជៈ នំនែក ផ្លែ​ឈើ​គ្រប់​មុខ​។ ចំនែក​ផ្ទះ​សំបែង​គេ​តុបតែង​រំលេច​ដោយ​អំពូល​អគ្គិសនី​ ខ្សែ​តូចៗ​ចំរុះ​ពណ៌ រឺ​ចង្កៀង​គោម គ្រប់​ពណ៌​សំរាប់​ទទួល​ទេព្តា​ថ្មី​។ លុះ​ដល់​វេលា​កំនត់​ទេព្តាថ្មី​ចុះ​មក​ហើយ គេ​នាំ​កូន​ចៅ​អង្គុយ​ជុំ​គ្នា នៅ​ជិត​កន្លែង​រៀប​គ្រឿង​សក្ការៈ​នោះ ហើយ​អុជ​ទៀន ធូប​បាញ់​ទឹកអប់ បន់​ស្រន់​សុំ​សេចក្តី​សុខ​ចំរើន​គ្រប់​ប្រការ​ពី​ទេព្តា​ថ្មី ។ ចំពោះ​គ្រឿង​សក្ការៈ ​និង​ក្រយា​ស្ងើយ​ដាក់​ថ្វាយ​ទេព្តោ​នាះ គេ​និយម​តំរូវ​តាម​ចិត្ត​ទេវតា​ដែល​នឹង​ត្រូវ​ចុះ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នីមួយៗ​។ ឧទាហរណ៍ : បើ​ទេវតា​ដែល​ត្រូវ​ចុះ​មក​នោះ​សោយ​ល្ង សន្តែក គេ​ដាក់​សន្តែក ល្ង ថ្វាយ...ឯ​ពិធី ៣​ថ្ងៃ​នៃ​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​នោះ​គឺ :

• ថ្ងៃទី១ : គេ​យក​ចង្ហាន់​ទៅ​ប្រគេន​ព្រះសង្ឃ​នៅ​វត្ត ។ ពេល​ល្ងាច​គេនាំ​គ្នា​ជញ្ជូន​ខ្សាច់​សាង​វា​លុក​ចេតិយ​នៅ​ជុំវិញ​ព្រះវិហារ រឺ​នៅ​ជុំវិញ​ដើម​ពោធិ​ណា​មួយ​នៅ​ក្នុង​វត្ត​នោះ ។ នៅ​ពេល​ព្រលប់​គេ​ប្រគេន​ភេសជ្ជៈ​ដល់​ព្រះសង្ឃ និមន្ត​លោក​ចំរើន ព្រះបរិត្ត និង​សំដែង​ធម្ម​ទេសនា ។
• ថ្ងៃទី២ : កូនចៅ​ជូន​សំលៀក​បំពាក់ នំ​ចំនី លុយ​កាក់​ដល់​អ្នក​មាន​គុណ មាន​ឪពុក​ម្តាយ ជី​ដូន​ជីតា​ជា​ដើម ។ ជួន​កាល​គេ​ធ្វើ​ទាន ដល់​មនុស្ស​បំរើ រឺ​អ្នកក្រីក្រ​ទៀត​ផង ។ ពេល​រសៀល​គេ​នាំ​គ្នា​ទៅ​ពូន​ភ្នំ​ខ្សាច់​ទៀត ហើយ​សូត្រធម៌​អធិដ្ឋាន​ភ្នំខ្សាច់​ដែល​គេ​សន្មត់​ទុក​ដូច​បូចូឡាមនីចេតិយ ហើយ​និមន្ត​ព្រះសង្ឃ​បង្សុកូល​ចេតិយ​បញ្ជូន​មគ្គផល​ដល់​វិញ្ញាណ​ក្ខន្ធ​បង រឺ​ប្អូន ដែល​បាន​ស្លាប់​ទៅ ។
• ថ្ងៃទី៣ : ពេល​ព្រឹក​និមន្ត​ព្រះសង្ឃ​ឆ្លង​ភ្នំខ្សាច់ ។ ពេល​ល្ងាច​និមន្ត​ព្រះសង្ឃ​ស្រង់​ទឹក និង​ស្រង់ព្រះពុទ្ធរូប (តាម​ការ​និយម​នៃស្រុក​ខ្លះ) ។ នៅ​ក្នុង​ឱកាស​​បុណ្យ​ចូលឆ្នាំ​ថ្មី​នេះ គេ​នាំ​គ្នា​លេង​ល្បែង​ប្រជាប្រិយ​កំសាន្ដ​សប្បាយ​ជា​ច្រើន ដូច​ជា​លេង បោះ​អង្គញ់ ចោល​ឈូង ទាញ​ព្រ័ត្រ លាក់​កន្សែង ចាប់​កូន​ខ្លែង​ជា​ដើម និង​មាន​របាំត្រុដិ (ច្រើន​មាន​នៅខេត្តបាត់ដំបង សៀមរាប) ជា​ពិសេស​ទៀត​គឺ​រាំ​វង់​តែ​អាស្រ័យ​ទៅ​តាម​ការ​និយម​ចូលចិត្ត​របស់​មនុស្ស​ ម្នាក់ៗ គឺ​ខ្លះ​និយម​នាំ​គ្នា​ដើរ​​កំសាន្ដ​បន្ត ខ្លះ​និយម​ធ្វើ​បុណ្យ​ទាន​តាម​វត្ត​អារាម។

[កែប្រែ] វាលុកចេតិយ

ពាក្យ​សាម​ញ្ញ​ហៅ​ថា «ពូនភ្នំខ្សាច់» ។ ការ​ពូន​ភ្នំនេះ​គឺ​គេ​យក​ខ្សាច់​សុទ្ធ​មក​ចាក់​នៅ​កន្ដាល​ទីធ្លា​ដែល​គេ​ បាន​កំនត់ រួចពូនអោយ​ចេញ​ជា​រាង​ចេតិយបែរមុខទៅទិសខាងកើត ហើយ​គេ​សន្មត់​ហៅ​ថា «វាលុកចេតិយ» គឺ​តំនាង​អោយ​ព្រះចូលាមនីចេតិយ​ដែល​សាង​សំរាប់​បញ្ចុះ​ព្រះកេសា និង​ព្រះចង្កូមកែវ​នៃ​ព្រះពុទ្ធបរមគ្រូ ។ ការពូន​ភ្នំ​នេះ បច្ចុប្បន្ន​តំបន់​ខ្លះ គេ​និយម​ពូន​ភ្នំ​អង្ករនៅសាលា​​ឆាន់ រឺ​ក្នុង​ព្រះវិហារ​ផង​ដែរ។ ភ្នំខ្សាច់​ដែល​គេ​ពូន​មិន​មាន​កំនត់​ថា ត្រូវ​មាន​ខ្នាត​តូច​ខ្ពស់​ទាប​ប៉ុណ្ណា​ទេ គឺ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​តាម​ការពេញ​ចិត្ត​របស់​អ្នក​ស្អាង​។ ប៉ុន្តែ​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​មាន​ភ្នំ​មួ​យ​នៅ​កន្ដាល ហើយ​ត្រូវ​មាន​ភ្នំ​តូច​ៗ ៤ ​ព័ទ្ធ​ជុំវិញ​គ្រប់​ទិស​តូច​ទាំង ៤ ។ នៅ​ជុំវិញ​ភ្នំ​គេ​មាន​ធ្វើរាជ​វត័ តុប​តែង​លំអ​ស្លឹក​ដូង ស្លឹក​រំសែ​ជា​បួន​ជ្រុង​មាន​ទ្វារ ចេញ​ចូល​តាម​ទិស​ធំ​ទាំង ៤ ។ នៅ​ជុំវិញរាជ​វ័តគេ​មាន​រៀប​រាន​ទេវតា​គ្រប់​ទិស​ទាំង ៨។ នៅ​លើ​រាន​ទេវតា​និមួយៗ​គេ​រៀប​ស្លាធម៌​មួយ​គូ​បាយ​សី​មួយ​ថ្នាក់ មួយ​គូ ទៀន​៥ ធូប​៥ ផ្កាភ្ញី និង​អុជ​ទៀន​ធូប​ថ្វាយ ។ នៅ​ពី​មុខ​ភ្នំ​ខ្សាច់​ក្រៅ​រាជវត័ គេ​រៀប​រាន​ធំៗ​បី​ទៀត សំរាប់​ថ្វាយ​ព្រះយម​រាជ ស្ថិត​នៅកន្ដាលខាង​ឆ្វេង​រាន​ព្រះយម​រាជ គឺ​រាន​ព្រះពុទ្ធ​គុណ និង​ខាងស្តាំ​គឺ​រាន​ព្រះពិស្នុ​ការរាន​ធំ​ទាំង​បី​នេះ គឺ​គេ​រៀប​គ្រឿង​សក្ការៈ​បូជា​ដូច​រាន​ទេវតា​ដែរ តែ​បាយ​សី​ខ្ពស់​រហូត​ដល់ ៩​ថ្នាក់ និង​មាន​ដាក់​សំលៀកបំពាក់​ឆ្វេងស្តាំ ហើយ​មាន​ដាក់​ក្រយា​ថ្វាយ​សោយ​ទៀត​ផង។ ការ​សាង​វា​លុក​ចេតិយ​នេះ ដោយ​គេ​សំគាល់​ថា នឹង​បាន​ជា​ផល្លា​និសង្ស​វិសេស​វិសាល​ណាស់ ដូច​មាន​សំដែង​ក្នុង​រឿង «អានិសង្សវាលុកចេតិយ» មហា​សំការ​សូត្រ ។

[កែប្រែ] រួមអានិសង្ស

ព្រះបរមសាស្តាទ្រង់បានសំដែងអំពី អានិសង្សដែលបានកសាងបុណ្យកុសល ក្នុងឱកាសដាច់ ឆ្នាំចាស់ ចូលឆ្នាំថ្មី ដោយពិស្តារ​ អ្នកដែលបាន ផ្ងូតទឹកអោយមាតាបិតាគ្រូអុបជ្ឈាយ៍ អាចារ្យ រឺព្រះសង្ឃក្នុងអោកាស សង្ក្រាន្តនោះ រមែងជាស្តេចម្ចាស់ផែនដីមានរិទ្ធិដ៏មហិមា សំបូរដោយរតនៈ ៧ប្រការ ដេរដាសដោយពពួកនាងនារីសឹងមានរូបឆោមដ៏ល្អ និងសំបូរដោយចតុរង្គសេនា ជាអ្នកបាននូវសេចក្តីសុខគ្រប់យ៉ាង ។ អ្នកដែលបានលែងសត្វតិរច្ឆាន ដូចយ៉ាង មាន់ ទន្សោង បក្សី ត្រី អណ្តើក (ជាដើម) ដោយអំនាចដែលបាន​លេងសត្វអំបាលនោះ អ្នកនោះរមែងជាអ្នកមានអាយុយឺនយូរ ជាអ្នកមានសុខច្រើន ឥតមានរោគភ័យមកបៀតបៀនក្នុងកាលទាំងពួងប្រកបតែសេចក្តីសុខ។ ដោយផល្លានិសង្សដែលបានស្រង់ព្រះសង្ឃ អ្នកនោះទោះទៅកើតក្នុងភពណាៗក្តីរមែងមានរូបឆោមល្អជាទីជ្រះថ្លាដល់អ្នកបានឃើញ ជាអ្នកមានសំបុរកាយផូរផង់ ជាទីគាប់ចិត្តជាទីគួរអោយមើល ជាអ្នកមានប្រាជ្ញាស្រួច ជាអ្នកក្លាហាន ជាអ្នកទ្រទ្រង់នូវព្រះសូត្រ និងព្រះវិន័យ ជាអ្នកទ្រទ្រង់និងចេះចប់នូវព្រះបិដក ជាអ្នកមានអាយុយឺនយូររាល់ៗជាតិ ជាអ្នកមានបុត្រ ភរិយានូវគណញាតិ សុទ្ធតែជាអ្នកឧត្តមថ្លៃថ្លា។ ទាំងនេះជាអានិសង្សផ្ងូតទឹកក្នុងពេលចូលឆ្នាំ ។ ដោយប្រការដូច្នេះហើយ បានជានៅឱកាសចូលឆ្នាំមនុស្សទាំងឡាយតែងនាំគ្នាដោះលែង សត្វផ្សេងៗ តែងនាំគ្នាធ្វើបុណ្យផ្សេងៗ...ដើម្បីបានទទួលនូវអានិសង្សទាំងនោះ ។

[កែប្រែ] អានិសង្សវាលុកចេតិយ

ក្រៅអំពីមហាសំការសូត្រនៅមានរឿងទៀតហៅថា «អានិសង្សវាលុកចេតិយ» ជារឿងដែលគេតែងជាភាសាខ្មែរមកយូរ ហើយមានចំនួន ១ខ្សែសំដែងអំពីការសាងវាលុកចេតិយថា មានផល្លានិសង្សជាអនេកប្បការវេលាឆ្លង វាលុកចេតិយគេច្រើន យករឿងនេះទេសន៍ ។ ក្នុងរឿងអានិសង្សវាលុកចេតិយនោះនាំនិទាន ៣ រឿងមកប្រកបជាអុទាហរណ៍គឺ :

• និទានទី១ ដំនាលពីព្រះពោធិសត្វ នាមបារិកជាអ្នកឈ្មួញសំពៅ នាសម័យមួយបាវិកបើកសំពៅទៅជួញបានប្រទះឃើញផ្នូកខ្សាច់សល្អនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រ ក៏បបួលពួកពាណិជដែលទៅជួញ ជាមួយគ្នាបើកសំពៅឆៀងចូលចតនៅទៀបផ្នូកខ្សាច់នោះ ហើយនាំគ្នាកជាវាលុកចេតិយ អុទ្ទិស ជាតំនាងចូលាមុណីចេតិយដែ

លបញ្ចុះព្រះចង្កូមកែវរបស់ព្រះពុទ្ធ អំពីបុណ្យសឹងបុរាណសឹងប្រតិស្ឋាននៅឋានត្រៃត្រឹង្សទេវលោក ស្រេចហើយពួកពាណិជ ទាំងនោះក៏បេះយកផ្កាឈើមកបូជា ដើរប្រទក្សិណ ៣ជុំ ហើយនាំគ្នាចុះសំពៅបើកចេញទៅជួញតទៅទៀត ។ បាវិកពោធិសត្វ និងពួកឈ្មួញអម្បាលនោះលុះរំលាយខន្ធទៅ ហើយបានទៅកើតជាទេវបុត្រនៅឋានសួគ៌ជាច្រើនជាតិ លុះច្យុតពីសួគ៌កកើតក្នុង មនុស្សលោកបានជាស្តេចអែករាជ្យជាច្រើនជាតិ និងត្រារាប់ពុំបានឡើយក្នុងទីបំផុតបារិកពោធិសត្វ ក៏បានត្រាស់ជាព្រះពុទ្ធដោយ អំនាចផល្លានិសង្ស ដែលបានវាលុកចេតិយ ។

• និទានទី២ ដំនាលពីនាយនេសាទ១ នាក់ (មិនប្រាកដឈ្មោះ)ថានាយនេសាទនោះ ធ្វើតែបាបសំលាប់សត្វបរិភោគតាំងពីតូចរហូតដល់ចាស់ មិនដែលបានធ្វើបុណ្យដល់ម្តងសោះ ។ នាថ្ងៃមួយមានភិក្ខុសង្ឃ ១រូបនឹកអានិតនាយនេសាទខ្លាំងណាស់ ក៏គិតរកអុបាយអោយបានសាងបុណ្យកុសលខ្លះ លុះគិតដូច្នេះលោកក៏ឃ្លុំចីវរកាន់យកនូវ បាត្រដើរទៅរង់ចាំផ្លូវនាយនេសាទ ថ្ងៃនោះវេលាព្រឹកនាយនេសាទលីលំពែង ១ និងពុនបាយ ១កញ្ចប់ចេញ

ទៅព្រៃដើម្បីស្វែងរកសត្វមកចិញ្ចឹមជីវិតដូចកាលសព្វដង។ ដំបូងនាយនេសាទប្រកែកដាច់ថា មិនព្រមប្រគេន តែភិក្ខុនោះចេះ តែទទូចសុំ អត់មិនបានក៏រំលែកបាយ ១ពំនូតប្រគេន ។ ក្រោយមក កាលនាយនេសាទរំលាយខន្ធស្លាប់ទៅ ត្រូវពួកយមបាល រឺ យមភូបាលយកខ្លួនទៅសួរយកចំលើយ អំពីរឿងកាលនៅមនុស្សលោកនោះបានធ្វើបុណ្យខ្លះដែររឺទេ ? នាយនេសាទតបថា មិន បានធ្វើបុណ្យអ្វី ធ្វើតែបាបតាំងពីតូចមក ។ ពួកយមបាលក៏នាំគ្នាចាប់បោះទៅក្នុងរន្តៅភ្លើងនរក តែមិនឆេះ ត្រលប់ជាខ្ទាត់ចេញ មកវិញ យមបាលនឹកឆ្ងល់ ក៏សួរបញ្ជាក់ថែមទៀត ទទួលនាយនេសាទក្រលេកទៅឃើញអន្តាតភ្លើងមានសំបុរដូចចីវរលោកស ង្ឃ ក៏នឹកឃើញដល់ទានដែលខ្លួនបានធ្វើ ទើបឆ្លើយថា កាលនៅមនុស្សលោកបានធ្វើទានបាយមួយពំនូតដល់ភិក្ខុ ១រូបដែរ ។ ពួក យមភូបាលប្រាប់ថា បើដូច្នេះអ្នកអែងត្រូវទៅកើតអែឋានសួគ៌មួយអាទិត្យ លុះដល់ថ្ងៃទី៨ យើងនឹងយកខ្លួនមកអោយទទួល ទោសនៅឋាននរកនេះវិញ ។ ក្នុងមួយរំពេចនោះវិញ្ញាណរបស់នាយនេសាទ ក៏បានទៅកើតអែឋានសួគ៌ឈ្មោះថា អន្នំលោកង្សិ ន៍ទេវបុត្រ មានទំហំ ១២យោជន៍បរិបូរណ៍ទៅដោយសម្បត្តិ និងស្រីទេពកញ្ញាបំរើត្រៀបត្រាមាននាងសុវណ្ណអោរៃជាទេពី។ អន្នំ លោកង្សិន៍ទេវបុត្រសោយសម្បត្តិមកបាន ៦ថ្ងៃ នឹកឃើញដល់បន្តាំយមបាល ក៏កើតសេចក្តីទុក្ខទោមនស្សពន់ប្រមាណ ហើយ ចូលទៅដេក នាងសុវណ្ណអោរៃឃើញដូច្នេះ ក៏ចូលទៅសួរអន្នំលោកង្សិន៍ទេវបុត្រក៏រ៉ាយរឿងប្រាប់តាំងអំពីដើមរហូតដល់ចប់។ នាងសុវណ្ណអោរៃលួងលោមថា បើដូច្នោះសូមព្រះអង្គកុំជាទុក្ខទោមនស្សឡើយ ត្បិតព្រះពុទ្ធសំដែងថា «ទោះអ្នកណាធ្វើបាប អម្បាលម៉ានក្តី បើចង់អោយរួចអំពីកម្មពៀរដែលខ្លួនធ្វើហើយ គប្បីសាងវាលុកចេតិយធ្វើបុណ្យឆ្លង ហើយនឹងរួចអំពីកម្មពៀរ នោះហោង» ហេតុនេះសូមព្រះអង្គធ្វើតាមព្រះពុទ្ធបន្ទូលនេះចុះ ទៀងជាដោះរួចចាកកម្មពៀរជាមិនខាន ។
អន្នំលោកង្សិន៍ទេវបុត្របានលឺដូច្នោះ ក៏សោមនស្សទើបចាត់ការសាងវាលុកចេតិយ និងធ្វើបុណ្យឆ្លងហើយស្រេចក្នុងរវា ង ៧ថ្ងៃនោះអែង ។ លុះដល់ថ្ងៃទី៨ វេលាព្រឹកព្រហាម ពួកយមបាលក៏ទៅដល់ស្រែកហៅរកខ្លួនអន្នំលោកង្សិន៍ទេវបុត្រអោយ ចេញមក គ្រានោះអន្នំលោកង្សិន៍ទេវបុត្រគេចមុខចេញ នាងសុវណ្ណអោរៃចេញមកទទួល។ និយាយជាសំនួរតបយមបាលថា យើងមិនព្រមបើកអោយស្វាមីយើងទៅទេ ព្រោះស្វាមីយើងបានសាងវាលុកចេតិយ និងធ្វើបុណ្យឆ្លងរួចហើយ បាបកម្មទាំង ពួងក៏ជ្រះអស់អំពីខ្លួនហើយ តែបើនៅតែត្រូវការយកខ្លួនទៅធ្វើទោស ក៏ចូររាប់ខ្សាច់ ១ពែងនេះ បើរាប់អស់ទើបយកទៅបាន។ យមបាលតបថា មិនសល់ក្រអ្វីទេការរាប់ខ្សាច់ ១ពែងប៉ុណ្ណោះ ហើយនាំគ្នារាប់តាំងពីព្រឹករហូតដល់ថ្ងៃត្រង់ គ្រាប់ខ្សាច់ដែល យកចេញអំពីពែងរាប់ដាក់ទៅខាងក្រៅទៅជាគំនរយ៉ាងធំកំពស់ស្មើចុងត្នោត តែអែគ្រាប់ខ្សាច់ក្នុងពែងគង់នៅដដែល គ្មានស្រ កស្រុតទៅណាសោះ ពួកយមបាលទាល់ចំនេះនឹងរាប់ហើយ ក៏នាំគ្នាត្រលប់ទៅយមលោកវិញ ។
ចំនែកអន្នំលោកង្សិន៍ទេវបុត្របាននៅសោយសម្បត្តិក្នុងទេវលោកអស់កាលអង្វែងតមកទៀត មិនបានទៅសោយទុក្ខក្នុងនរក ដូចដែលយមបាលកំនត់ទុកនោះទេ ។ ទាំងនេះក៏ដោយអំនាចផល្លានិសង្សដែលបានសាងវាលុកចេតិយ និងធ្វើបុណ្យឆ្លងដូចពោ លហើយ។

• និទានទី៣ ដំនាលកាលពីរឿងចៅកំជិលខ្សាច់ ថាមានក្មេង ១នាក់ចេះតែទៅកភ្នំខ្សាច់នោះរាល់ៗថ្ងៃ ប្រលាក់ទៅដោយដីខ្សាច់ប្រលូសតែរាល់ថ្ងៃ ទាល់តែគេហៅថា «ចៅកំ

ជិលខ្សាច់»។ នាថ្ងៃមួយ ព្រះអិន្ទ្របើកទិព្វចក្ខុមើលឃើញចៅកំជិលខ្សាច់ពូនភ្នំដូច្នោះ ក៏ចាត់អោយនាងទេពធីតា ១អង្គចុះមកធ្វើ ជាប្រពន្ធចៅកំជិលខ្សាច់។ ដំបូងចៅកំជិលខ្សាច់ប្រកែកមិនព្រមយក ដោយថ្លែងថា ខ្លួននៅក្មេងណាស់មិនទាន់ចេះរកស៊ីចិញ្ចឹម នាងទេពធីតាទើបទៅរកម្តាយអាពុកចៅកំជិលខ្សាច់ ថ្លែងប្រាប់ថា ខ្លួនជាទេពធីតា ព្រះអិន្ទ្រប្រើអោយចុះមកធ្វើជាប្រពន្ធចៅកំ ជិលខ្សាច់។ មាតាបិតាឃើញនាងទេពធីតា ក៏ពេញចិត្តដោយនាងមានរូបឆោមល្អ ទើបសំនេះសំនាលលួងលោមចៅកំជិលខ្សាច់ ទាល់តែព្រមយក ។ ចៅកំជិលខ្សាច់តាំងពីបាននាងទេពធីតាជាប្រពន្ធហើយ ខ្លួនប្រាណក៏ស្អាតបាត ផូរផង់ ល្អជាងពីមុនមកឆ្ងាយ ណាស់ដោយនាងទេពធីតាជួយថែសំអាត ទាំងសមរម្យគ្នានឹងប្រពន្ធនោះណាស់ ទាល់តែល្បីកេរ្តិ៍ឈ្មោះទៅថា ចៅកំជិលខ្សាច់ បាននាងទេពធីតាជាភរិយាល្អសមគ្នាណាស់ ។ គ្រានោះពួកមន្ត្រីសេនាបតីជាដើម ក៏បានទៅពិនិត្យមើលឃើញដូចពាក្យគេដំ នាល ។ ទទួលវេលានោះស្តេចម្ចាស់ផែនដីសុគតគ្មានអ្នកទទួលរាជសម្បត្តិគ្រប់គ្រងផែនដី គេគិតឃើញថា ចៅកំជិលខ្សាច់សម គួរជាព្រះរាជាម្ចាស់ផែនដី ក្រោយនោះគេក៏ធ្វើការផ្សងបុស្បុករកអ្នកមានបុណ្យធ្វើជាម្ចាស់ផែនដី បុស្បុកក៏ទៅត្រូវលើចៅកំ ជិលខ្សាច់ គេទើបនាំគ្នាអញ្ជើញទៅអោយសោយរាជ្យ ព្រមទាំងនាងទេពធីតា។ ផលដែលជាទិដ្ឋធម្មវេទនីយដូច្នេះ លោកថាបាន ដោយហេតុដែលបានពូនភ្នំខ្សាច់នោះអែង ។ កាលកើតមានរឿងសំដែងអំពីអានិសង្សនៃការស្អាងវាលុកចេតិយ ដូច្នេះហើយពួក ខ្មែរយើងបានដឹងរឿងទាំងនេះហើយ ក៏កើតសេចក្តីជឿ និងជ្រះថ្លា ទើបបាននាំគ្នាស្អាងវាលុកចេតិយជាប់ជាប្រវេណិ៍ដរាបមក ដល់បច្ចុប្បន្នកាល ។
១ បំបួសភ្នំ លោកអាចារ្យសូត្រធម៌ អធិដ្ឋាន វាលុកចេតិយអោយតំនាងព្រះចូលាមណីចេតិយ រួចយកកំនត់សប្រវែងប្រមាណមួយម៉ែ ត្រកន្លះ ទៅពានាពាក់ឆៀង ព្រះចេតិយ ដែលតាមសម្តីអ្នកស្រុកហៅថា «បំបួសភ្នំ» ។ ក្នុងអោកាសនោះដែរព្រះសង្ឃសូត្រធម៌ ចំរើនព្រះបរិត្ត នៅសាលាធម្មដោយបន្តអំបោះមកដល់ភ្នំទាំងអស់។ ភ្នំដែលបានឡើងជាអង្គចេតិយហើយ អ្នកណាមួយទៅជាន់ រំលង រឺរំលាយមុនគេផ្សឹកទុកត្រូវទទួលបាប ។

[កែប្រែ] ផ្សឹកវាលុកចេតិយ

ក្រោយពីការធ្វើកិច្ចសព្វគ្រប់ហើយ លោកអាចារ្យសូត្របួងសួង និងថ្វាយគ្រឿងសក្ការៈដល់អស់ទេវតា ព្រះយមរាជ ដែល តែងតែត្រួតត្រាមើលការខុសត្រូវដល់មនុស្សលោក ដើម្បីសុំខមាទោសចំពោះអំពើខុសឆ្គងទាំងឡាយកន្លងមក ដោយការអនុ គ្រោះ សុំអោយផ្តាច់កម្ម ផ្តាច់ពៀរ និងសុំសេចក្តីសុខចំរើនតរៀងទៅ ។ បន្ទាប់លោកអាចារ្យបានអុទ្ទិសកុសលជូនដល់អ្នកដែល ចែកឋានទៅមានមាតាបិតាជីដូន ជីតាព្រមទាំងញតិមិត្តទាំងអស់ផង។ ថ្ងៃបន្ទាប់ ពុទ្ធបរិស័ទមកជួបជុំគ្នា លោកអាចារ្យចាប់ដំនើរ ការថ្វាយបង្គំព្រះសមាទានសីលនៅធម្មសាលា ។ បន្ទាប់មកគេនាំគ្នារាប់បាត្របន្តហូរហែ ទាល់តែអស់អ្នកដែលមានសទ្ធា។ នៅ ពេលបញ្ចប់ការរាប់បាត្រគេបានកាន់ទៀន ធូប ផ្កាគ្រប់ដៃទៅកាន់ភ្នំខ្សាច់។ អាចារ្យចាប់ផ្តើមពិធីនៅចំពោះភ្នំខ្សាច់ ដូចកាលពីល្ងា ចម្តងទៀត ។ ជាមួយគ្នានេះដែរព្រះសង្ឃសូត្រពុទ្ធមន្តប្រសិទ្ធិពរជ័យសិរីមង្គលនៅធម្មសាលា។ អាចារ្យបានបន្តពិធីនៅខាងក្រៅ មុខភ្នំ គឺឆ្លងបុណ្យ ហើយធ្វើកិច្ចផ្សឹកភ្នំវិញដោយពោលថា : «អិមំវាលុកចេតិយំបច្ចក្ខាមិ» ប្រែថា : «ខ្ញុំផ្សឹកអិលូវនេះនូវវាលុក ចេតិយនេះចេញ» គឺលែងប្រកាន់ថាជាចេតិយទៀតហើយអ្នកណារំលាយក៏គ្មានបាបដែរ ។ គេនាំគ្នាចូលធម្មសាលាដើម្បីវេរភ ត្តប្រគេនព្រះសង្ឃឆាន់ត្រង់ ។ ពេលរសៀលគេជួបជុំគ្នាដើម្បីនមស្សការថ្វាយបង្គំព្រះ និងអរតនា ព្រះសង្ឃសំដែងធម្មទេស នា។ កម្មវិធីជាបន្តគេនាំគ្នាសំអាតព្រះពុទ្ធរូប ហើយបាចផ្កា បាញ់ទឹកអប់ (ស្រង់ព្រះ) ។ នេះជាពិធីតាមបែបសាសនា ៕

បានពី "http://km.wikipedia.org/wiki/%E1%9E%96%E1%9E%B7%E1%9E%92%E1%9E%B8_%E1%9E%94%E1%9E%BB%E1%9E%8E%E1%9F%92%E1%9E%99_%E1%9E%85%E1%9E%BC%E1%9E%9B_%E1%9E%86%E1%9F%92%E1%9E%93%E1%9E%B6%E1%9F%86_%E1%9E%81%E1%9F%82%E1%9F%92%E1%9E%98%E1%9E%9A"

ចំណាត់ថ្នាក់ក្រុម: ពិធីបុណ្យនៅស្រុកខ្មែរ | ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មី

Kathina Celebration

Kathina

The Kathina festival, which originated 2,552 years ago, celebrates the largest alms-giving ceremony of the Buddhist year.

It occurs at the end of the Vassa, or monsoon, period, in October and November. During the Vassa period, normally nomadic Buddhist monks will have remained in one place for three months, and the Kathina celebration marks the time for them to move on. The festival also celebrates the offerings of cloth that are given to the monks upon their leaving by the lay people.

The offering can take place up to one month following the end of the Vassa period, from 19th October to 16 November, and is celebrated by buddhists of the Therevada tradition.

History

According to the scriptures, a group of thirty monks were journeying together with the intention of spending the Vassa period with the Lord Buddha, but the Vassa began before they reached their destination and so they had to stop.
Buddhist monk in Sri Lanka wearing orange robe

The monks were upset that they were unable to be with Buddha, who later heard of their plight. As a reward Buddha gave some cloth, which he had acquired as a gift from one of the lay community, to the monks and told them to sew a robe and then bestow it upon one of their company. The Buddha said that there was nothing as uplifting as generosity and sharing, and so the monks set about sewing a new set of robes. They used a frame, called a Kathina, on which to spread the cloth as they were making it.

The Festival

Lay supporters now continue this tradition at the end of the Vassa. The cloth giving is a gift of the followers of Buddhism, and therefore no monk is allowed to request or organise the festival.

The cloth, according to Buddha, must be offered to the whole Sangha community, who will then decide among themselves who receives the gift.

Buddhist families take joy in offering cloth to their teachers. About three metres of cloth is all that is needed, but very often other items are offered as well. On the day of the festival, people begin to arrive at the monastery and begin by sharing a meal. At about 1 o clock, they will formally offer the cloth and other gifts.

Two monks will be presented with the cloth on behalf of the whole Sangha community. These monks will then formally announce the member of the community who will receive the cloth once it has been made up.

The monks will spend much of the night preparing and cutting the cloth, and finally sewing it together to form a robe.

The formal Sangha act (Sangha Kamma) of presenting the cloth to the chosen monk may take place much later in the evening, when it is ceremonially presented to the nominated monk.

Source reference: http://www.bbc.co.uk/religion/religions/buddhism/holydays/kathina.shtml
Last edited by RMV's Colleague.

Tou Leng Pchum Bin

"Ancestors' Day"

Cambodians believe that although most living creatures are reincarnated at death, due to bad karma, some souls are not reincarnated but rather remain trapped in the spirit world. Each year, for fifteen days, these souls are released from the spirit world to search for their living relatives, meditate and repent. The fifteen-day observance of Prachum Benda, or Ancestors' Day, is a time for living relatives to remember their ancestors and offer food to those unfortunate enough to have become trapped in the spirit world. Furthermore, it is an important opportunity for living relatives to meditate and pray to help reduce the bad karma of their ancestors, thus enabling the ancestors to become reincarnated and leave the torment and misery of the spirit world.

Prachum Benda, better known colloquially as Pchum Ben, may be translated as "gathering together to make offerings" (prachum meaning "gathering together" and benda meaning "offering"). The observance usually begins in mid-September and lasts an entire lunar cycle, constituting the fifteen days that ancestral spirits are given to visit their living relatives. "In the year 2009, at Preah Buddha Rangsey Temple, Philadelphia, the specific dates for its commencement and conclusion are September 4th to September 20th, respectively." (by Ceremony Committee)

Pchum Ben is the fifteenth and final day of the observance and consists of a large gathering of laity for festivities at the local Buddhist temple. Each day leading up to the fifteenth, however, is also important and special. Different families host services at the temple on each of the fourteen days prior to the final celebration. The days leading up to Pchum Ben are known as Kann Ben (kann meaning "hosting or holding") and are numbered one through fourteen accordingly.

Prior to the day a family or families are scheduled to host a Kann Ben, relatives and close family friends will go to the temple to make preparations. During the preparations, urns of ancestors, traditionally kept on temple grounds, are polished and brought to the viheara (the main chanting room). Also, the names of ancestors are recorded onto an invitation list. This is important because spirits cannot receive offerings unless they are first invited to do so by living relatives. In the evening, the host family and other participants will join the monks in the viheara for meditation and chanting. The monks will then pass on the Buddha's teachings, as well as offer blessings and guidance to those present.

Before sunrise on the morning of the Kann Ben, special food is prepared for the ancestral spirits to enjoy. Favorite dishes of various flavors and colors are offered. They range from the simple and traditional nom ansom (sticky rice wrapped in banana leaves with assorted fillings) to the more elaborate and rich amok (steamed fish fillet marinated in a complex mix of spices and herbs). As a gesture of kindness, the hosts also prepare bai ben (steamed sticky rice mixed with sesame seeds and then formed into balls) to be thrown into shaded areas about the temple grounds. This mixture is an offering to the hungry souls who have been forgotten or no longer have living relatives to make them offerings.

Before noon on Kann Ben, candles and incense are lit and the various dishes are offered to the monks. The prepared list of names is then recited and burned. The reading and burning of the list is a ritual performed to alert and direct the wandering souls to the location of their families. It is an invitation for the ancestral spirits to join their living relatives as they commemorate life. After consuming the proffered meal, the monks continue to chant blessings, sprinkling (or showering) holy water onto the families and their visiting ancestral spirits. The Kann Ben is a time of remembrance and an opportunity to accumulate good karma on behalf of one's ancestors.

The rituals of Kann Ben continue for fourteen days. On the fifteenth day, the traditionally observed Pchum Ben, families in the local area gather to perform the same ritual of ancestral remembrance and offer an immense communal feast. This day is especially important because if any ancestors are unfortunate enough to have become Priad spirits, it is the only day that they may receive offerings of food and benefit from the good karma earned by their relatives. Priads are the most miserable of all souls due to their exceptional bad karma. Unlike other spirits, Priads fear light and can only receive prayers, food and be reunited with their living relatives during the darkest day of this lunar cycle, the day of Pchum Ben.

Participating in the Pchum Ben, whether as a host or participant, is a very important aspect of Cambodian culture. It is a time of reunion and commemoration. It is a time to express love and appreciation for one's ancestors. By offering food and good karma to those possibly trapped in the spirit world, living relatives help assuage their misery and guide them back into the cycle of reincarnation. After the ancestors are reincarnated, they have the opportunity to accumulate good karma on their own and look forward to attaining a peaceful inner spirit, which is the best blessing a living relative can wish for their ancestors.

researched and written by Vathany Say

Komlos Kromom Pchumbin